Mam nadzieję że wszyscy zgodzicie się, iż tłumacze nie mają najłatwiejszej pracy. Borykają się z wieloma trudnościami i podejmowaniem trudnych decyzji związanych z procesem tłumaczenia. Jednym z największych wyzwań jest tłumaczenie idiomów. Czym one są i do czego służą? Dowiedzmy się, a może po prostu przypomnijmy sobie pewne informacje, jeśli ten termin jest Ci już znany.
               Wyrażenia idiomatyczne skÅ‚adajÄ… siÄ™ ze słów, które w okreÅ›lonej kolejnoÅ›ci majÄ… zupeÅ‚nie inne znaczenie niż podane sÅ‚owa oddzielnie. Idiomy sÄ… specyficzne kulturowo, co czasami utrudnia ich tÅ‚umaczenie. Niektóre z nich sÄ… powszechnie używane, podczas gdy inne sÄ… bardziej wyrafinowane, ale nie zmienia to faktu, że mogÄ… być również problematyczne w rozumieniu i – co może być zaskoczeniem – nawet native speakerzy mogÄ… od czasu do czasu siÄ™ w nich pogubić.
Jest wiele idiomów, które można przetÅ‚umaczyć dosÅ‚ownie, na przykÅ‚ad: Don’t judge a book by its cover, po polsku Nie oceniaj książki po okÅ‚adce oraz po niemiecku Beurteile ein Buch nie nach seinem Umschlag, czy All that glitters is not gold, Nie wszystko zÅ‚oto co siÄ™ Å›wieci, Es ist nicht alles Gold, was glänzt, ale sÄ… też takie, których odpowiedniki w różnych jÄ™zykach różniÄ… siÄ™ od siebie. Na poczÄ…tek porównajmy angielski idiom The devil is not so black as he is painted z polskimi Nie taki diabeÅ‚ straszny, jak go malujÄ…. CaÅ‚kiem podobne, prawda? Spójrzmy natomiast na niemiecki zwrot Es wird nichts so heiß gegessen, wie es gekocht wird, co dosÅ‚ownie oznaczaÅ‚oby mniej wiÄ™cej: Jedzenie, które jemy, nie jest tak gorÄ…ce jak podczas gotowania. Oto inny przypadek – podczas gdy odpowiedniki angielskie i niemieckie sÄ… prawie takie same: A drowning man will clutch at a straw, oraz Der Ertrinkende klammert sich an jeden Strohhalm, nieoczekiwanie, w jÄ™zyku polskim mamy zwrot „TonÄ…cy brzytwy siÄ™ chwyta„. JeÅ›li chodzi o pierwszÄ… część, wszystko brzmi dobrze, ale co z drugÄ… częściÄ…? SkÄ…d siÄ™ wzięła ta brzytwa (ang. „straight razor”)? Nie mam pojÄ™cia…
               Jak już wspomniałam, tłumaczenie idiomów może być wymagające. Zwłaszcza jeśli nie ma odpowiednika w języku docelowym, na przykład: angielskie Don’t bite the hand that feeds you ma swoją polską wersję Nie gryź ręki, która Cię karmi, ale podobny ekwiwalent nie istnieje w języku niemieckim. Co wtedy? Nie martw się. Zawsze jest wyjście. Najlepszym rozwiązaniem jest parafraza.